بازار تاریخی
جنوب شرقی شهر ارومیه
بازار تاریخی ارومیه یکی از آثار کم نظیر دوران صفویه است که همچنان پویایی خود را حفظ کرده است. این بازار تا قبل از نفوذ زندگی ماشینی، مرکز اصلی داد و ستد بوده و مرکز تجاری- اجتماعی شهر محسوب میشد و از این نظر دارای اهمیت ویژه ای بود. بازار ارومیه در بخش جنوب شرقی شهر ارومیه واقع گردیده است که در حال حاضر بخش عمده و سالم آن در بین خیابانهای امام، عسگرآبادی، اقبال و منتظری محصور میباشد .در بازار ارومیه هر راسته از سبک و شکل خاص دوره خود پیروی کرده است. از خصوصیات بارز این مجموعه، سادگی معماری آن است؛ علیرغم تنوع شکل طاقها، چشمه و گنبدها، مجموعه بازار از سادگی ویژهای برخوردار است.
بازار ارومیه اگرچه از آثار دوره صفویه میباشد اما در طول زمان با تغییر شیوه زندگی، دستخوش تغییرات زیادی شده است به عنوان مثال حمام این بازار متعلق به دوره زندیه و قاجاریه میباشد.
اطلاعات بیشتر
دریاچه ارومیه
ارومیه
دریاچه ارومیه با نام سابق دریاچه رضاییه در شمال غربی ایران و در منطقه آذربایجان واقع شدهاست. این دریاچه طبق آخرین تقسیمات کشوری، بین دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی تقسیم شدهاست. دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه آبشور دنیا است.آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتا از رودخانههای زرینهرود، سیمینهرود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه میشود.
حوضه آبریز
حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور ایران را دربر میگیرد.
این حوضه با داشتن دشتهایی مانند دشت تبریز، ارومیه، بناب، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانونهای ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران بهشمار میرود.
دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی است که در شمال غرب فلات ایران قرار گرفتهاست. پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی، از جالبترین و نغزترین زیستگاههای طبیعی جانوران در ایران بهشمار میرود.
اطلاعات بیشتر
سه گنبد
ارومیه،خیابان استاد برزگر
سه گنبد نام تپه ای است در جنوب شرقی شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی این بنا آرامگاه بوده و در سال ۵۸۰ قمری در جنوب شرقی ارومیه ساخته شده.مقبره یا برج آجری سه گنبد متعلق به قرن ششم هجری بوده و در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی باقیمانده است.برخی از مورخین عقیده دارند که این بنا به جای آتشکدهای از دوره ساسانی احداث شده است، ولی هیچگونه سند معتبری مبنی بر صحت ادعای خود ندارند.از سوی دیگر در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی است که آن را از سنگ تراشیدهاند و در پایان کتیبه، محرم سال ۵۸۰ هجری خوانده میشود. از این رو شاید بتوان مقبره یا برج آجری سه گنبد را متعلق به قرن ششم هجری دانست. طبق این کتیبه این بنا به دستور یکی از امرای سلجوقی به نام شیث قاطه المظفری ساخته شده است. از نظر معماری این بنا با مقابر قرن ششم هجری قمری بخصوص مقابر مراغه و سایر مقبره های دوره های سلجوقی مشابهت فراوانی دارد.بنای تاریخی سه گنبد عبارت است از سکوی بلندی که به شکل استوانه و مدور ساخته شده است.قطر بنا 5 متر و ارتفاع آن 13 متر می باشد. ساختمان فعلی دو طبقه است و در چهار سمت آن دریچه هایی وجود دارد.طبقه اول به نام سردابه خوانده می شود که دارای پوششی قوس دار است و بدین وسیله از طبقه دوم مجزا میشود.درب کوچک طبقه اول ۱ متر و ۷۰ سانت ارتفاع دارد. طبقه دوم که اتاق مقبره خوانده میشود دارای دری به ارتفاع دو و نیم متر است.
در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مقبره سه گنبد به نام های اتشکده سه گنبد، نیز شناخته می شود.
اطلاعات بیشتر
حمام تاریخی میرزا رسول
مرکز شهر ( تقاطع خیابان طالقانی و سید نظام )
هر چند ساخت حمام ميرزا رسول مهاباد به صورت دقیق مشخص نیست ولی با توجه به فرم معماری بنا و احتمال هم دوره بودن آن با مسجد جامع شهر ، این بنا متعلق به دوره صفویه و قاجاریه است .قدمت آن به همراه مسجد جامع و حوضخانه هاي سنتي اين شهر به دوران صفويه و قاجاريه بر مي گردد . البته ساخت این بنا به صورت دقیق مشخص نیست ولی با توجه به فرم معماری بنا و احتمال هم دوره بودن آن با مسجد جامع شهر ، این بنا متعلق به دوره صفویه و قاجاریه است . اين حمام که ساختاري مشابه ديگر گرمابه هاي قديمي ايران دارد شامل سربينه، گرمخانه و فضاي انتقالي و گنبد است . هر کدام از گنبدهاي گرمخانه و سربينه ، چهار نورگير در بغل و يک نورگير در مرکز دارد . خزینه این حمام در قسمت گرمخانه است . بینه آن دارای پلان تقریباً مربع شکل بوده و همچنین دارای پشت بند می باشد . حمام دارای دو گنبد نا برابر است که بر روی هر کدام چهار عدد نورگیر قرار گرفته است . تفاوت اندازه و ارتفاع گنبدها به فضاي تاريخي اين حمام تنوع خاصي بخشيده است . ورودی کنونی این بنا الحاقی است که اخیراً احداث شده و ورودی اولیه آن از بازار اصلی بوده که اکنون راهروی آن به مغازه تبدیل شده است .
اطلاعات بیشتر
آبشار شلماش
20 کیلومتری جنوب سردشت
آبشار شلماش در نزدیکی شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی قرار دارد
این آبشار که از مهمترین آبشارهای استان آذربایجان غربی به حساب می‌آید و مورد توجه گردشگران میباشد با درهای سرسبز و زیبا در کنار جنگل‌‌های پراکنده واقع شده و از شاخه‌‌‌های رودخانه معروف زاب کوچک محسوب میشود.
آبشار شلماش از 3 آبشار تشکیل شده و زیبایی آن باعث شده همه ساله به خصوص در فصل گرما هزاران نفر از مناطق مختلف و به خصوص از شهرهای کردنشین برای دیدن این آبشار به سردشت سفر کنند.
این سه آبشار به ترتیب و پشت سر هم قرار گرفته‌‌اند که اولین آنها در نزدیکی محل پارکینگ قرار دارد.
برای دیدن دو آبشار بعدی باید مسافتی نسبتا زیاد را طی کرد و وارد درهای عمیق شد. امروزه با احداث راه پله و حصارهایی، بالا و پایین رفتن از دره راحت تر و کم خطر‌تر صورت میگیرد.
در فصل بهار این آبشار پر آب‌ترین روزهای خود را می‌‌گذراند، گرچه آب و هوای منطقه تا اواسط اردیبهشت هم سرد است ولی خرداد ماه فصل مناسبی برای سفر به این منطقه است.
مسیر سردشت به آبشار شلماش مسیر زیبا و پر درختی است. جاده مذکور آسفالت و مناسب بوده و تا رسیدن به آبشار مدت ۲۰ دقیقه زمان می‌برد.
اطلاعات بیشتر
رودخانه زاب
سردشت
اين رودخانه به دليل واقع شدن در بخش مياني به واسطه كوه هاي بلند جنگلي، دره اي ژرف به وجود آورده كه تا قسمت فعلي (قسمت جنوبي سردشت) امتداد يافته است. مهم ترين تنگه اين بخش «تنگه گرژال» است كه به تازگي سدي بر روي آن ساخته مي شود. شاخه اي از «زاب» صغير از كوه هاي شمال غرب پيرانشهر (سياه كوه با ارتفاع ۳۵۷۸ متر) سرچشمه مي گيرد.
اطلاعات بیشتر
پارک ساحلی بوکان
غرب شهر بوکان
این پارک در قسمت غربی شهر بوکان در جنوب استان آذربایجان غربی ایران قرار دارد.
از خصوصیات این پارک می‌توان به این نکته اشاره کرد که در حاشیه سیمینهرود قرار دارد پارک دارای یک شهر بازی همچنین یک میدان بزرگ مختص ورزش و پیست اسکیت (ارش) و درختزار وسیع است که محلی خوبی برای خانواده‌ها در شب‌های خنک تابستان است. این پارک در زمینهای آقای صلاح الدین مهتدی واقع است که توسط جمهوری اسلامی تصرف گشته است.
اطلاعات بیشتر
بقعه ایوب انصاری
13 كيلومتري جنوب شهرستان تكاب
بقعه ايوب انصاري در 13 كيلومتري جنوب شهرستان تكاب از توابع استان آذربايجان غربي و جنوب غربي قريه « دورباش » برفراز كوهي بلند قرار گرفته است .
اين بنا شامل تنها اثر باقي مانده از مجموعه آثار در بالاي كوه مي باشد كه در داخل قريه محلي بصورت اتاقك كوچكي مي باشد كه بنا بر باور مردم ، محل دفن سر ايوب انصاري است و از اين رو از قدامت و احترام خاصي نزد اهالي محل برخوردار است .
ساختمان فعلي از دو بخش تشكيل شده است ، بخش اصلي و قديمي بناي اوليه مقبره و بخش الحاقي راهرو و نمازخانه ( مسجد ) را تشكيل مي دهد . با توجه به نوع مصالح و نوع معماري و نحوه كار به نظر مي رسد ساختمان اصلي مقبره و ديگر بقاياي تخريب شده مشتمل بر ديوارهاي حصار محيطي و بقاياي تخريب شده با پلان هاي استوانه اي داراي قدمتي طولاني و قبل از قرن نهم هجري مي باشد ، ولي بخش الحاقي بنا شامل راهرو و نمازخانه از آثار اواسط قرن نهم هجري است .
جهت تعيين تاريخ شكل گيري و پيدايش واحدهاي معماري بالاي كوه نياز به مطالعه و بررسي كارشناسانه دار كه اين مهم بايستي از طريق كارشناسان ذيربط مطالعه و مشخص شده . قسمت قديمي با پلان بيضي از داخل و هشت ضلعي نامنتظم از بيرون با ارتفاع 5/7 متر كه با دربي كوچك از نمازخانه مقبره به داخل راه دارد ساخته شده است . در ساخت بنا از قلوه سنگ ، آهك و خاك سفيده استفاده شده است و عمليات مرمتي و حفاظتي بازسازي در سال 1372 در بناي تاريخي ايوب انصاري با مديريت محترم ميراث فرهنگي انجام گرفت.
اطلاعات بیشتر
تخت سلیمان
42 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب
تخت سلیمان تکاب به عنوان یکی از مهمترین و مشهورترین مراکز تاریخ تمدن ایران و جهان یکی از 4 اثر ملی ثبت شده کشور در فهرست آثار تاریخی جهان است.
این مجموعه فرهنگی – تاریخی به مساحت 124 هزار مترمربع که در ادوار مختلف محل سکونت مادها، اشکانیان، ساسانیان و مغول‌ها بوده در استان آذربایجان غربی قراردارد و به روایتی محل تولد زرتشت پیامبر میباشد.
قلعه تاریخی تخت سلیمان بازمانده از دوره ساسانیان با بخش‌های مختلفی همچون آتشکده آذر گشسب به عنوان یکی از مهمترین آتشکده های دوره ساسانی، آتشکده شاهی و جنگ آوران، ایوان خسرو، معبد آناهیتا، آتشگاه‌های کوچک و دروازه ها و دیوارهای مستحکمش از بناهای مهم تاریخی جهان به شمار میرود.
تمام آثار آن درون یک حصار و دیوار بیضی شکل بنیان گرفته که دور تا دور آن دشتی گسترده است. حصار بیرونی از سنگ های لاشه ای به ابعاد مختلف به ضخامت 5 متر و ارتفاع 14 متر و محیط بیرونی 1200 متر بنا شده است. لایه بیرونی حصار با سنگ های تراش دار نماسازی شده و دارای 38 برج دفاعی مخروطی شکل است.
بنای دیوار و حصار بیرون متعلق به دوره ساسانی است و در دوره ایلخانی نیز ضمن مرمت پاره ای از قسمت های فروریخته ، دروازه جدید در مجاورت دروازه جنوبی عهد ساسانی احداث شده است.
داخل حصار بیضی شکل دو مربع مختلف المرکز هم محور به چشم می خورد که در مرکز مربع جنوبی دریاچه و در مرکز مربع شمالی آتشکده واقع شده است و دور تا دور این مربع را یک حصار مستطیلی شکل به طول تقریبی 250 متر و عرض تقریبی 150 متر در بر گرفته و 60 برج مدور آن را احاطه کرده است.
در جبهه شمال غربی دریاچه و در زاویه مربع بزرگتر ، ایوان رفیع معروف به ایوان خسرو قرار دارد که این ایوان از آجر قرمز و ملاط ساروج ساخته شده است.
ایوان به دو اتاق یا حوض خانه هفت گوش راه می یابد که مربوط به دوره ایلخانان است. در بیرون تخت سلیمان در بخش جنوب غربی یک جوی سنگی وجود دارد که 300 متر طول و4 متر ارتفاع دارد. این جوی سنگی را اهالی محلی ، اژدهای سنگی می نامند.
تخت سلیمان در حمله امپراطور رومیان که در سال 624 میلادی اتفاق افتاد ویران شد . آبا قاخان برادر زاده هلاکو خان که به دین اسلام گرویده بود بر روی ویرانه های تخت سلیمان مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد و تنها کاشی هایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده است.
مجموعه باستانی تخت سلیمان قبل از اسلام به عنوان بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان به شمار می‌رفت اما در سال 624 میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان به ایران تخریب شد.
بکارگیری سنگ‌های تراشدار و آجرهای بزرگ در ساخت این بنای تاریخی و واقع شدن دریاچه عجیب و همیشه جوشانی به عمق 112 متر در وسط این مجموعه جلوه زیبا و خاصی به این مکان تاریخی بخشیده است.
درجه حرارت آب این دریاچه در تابستان و زمستان یکسان و در حدود 21 درجه است و همین موضوع ثابت می کند که آب آن از سفره‌ای زیر زمینی در عمق بسیار زیاد تامین میشود.
این مکان تاریخی در زمان ایلخانیان و در دوره حکمرانی آقاخان در قرن هفتم هجری به عنوان تفرجگاه تابستانی مورد استفاده قرار گرفت.
این حکمران مغول با احداث بناهای مختلفی همچون سالن شورا، ایوان شرقی و ساختمان‌های 8 و 12 ضلعی یکبار دیگر جان تازه‌ای به مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب بخشید.
تخت سلیمان تکاب در سال 1316 توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره 318 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
اطلاعات بیشتر
